ประโยชน์ของจิ๊กซอว์สำหรับเด็กๆ
การต่อจิ๊กซอว์เป็นกิจกรรมที่ผู้คนทั่วโลกชื่นชอบ เล่นได้ทุกเพศทุกวัยตั้งแต่เด็กเล็กๆไปจนถึงผู้ใหญ่ สามารถเลือกต่อในลวดลายที่ชอบ หรือสามารถเลือกระดับความยากง่ายตามแต่ความสามารถและระดับความท้าทายที่ต้องการ
สำหรับเด็กเล็ก จิ๊กซอว์นอกจากเป็นกิจกรรมที่เล่นเพื่อความสนุกสนานแล้ว ยังมีประโยชน์มากมายในการช่วยเสริมพัฒนาการในด้านต่างๆดังต่อไปนี้
- ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก : ในการต่อจิ๊กซอว์เด็กๆต้องใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กในการหยิบจับชิ้นส่วนของจิ๊กซอว์ เลือกและลองต่อให้ลงช่องที่ถูกต้อง ซึ่งในการหยิบจับและต่อ เด็กๆจะได้ฝึกถือชิ้นส่วนให้มั่น ไม่ทำหล่น เรียนรู้น้ำหนักของสิ่งที่อยู่ในมือ ซึ่งในการเสริมพัฒนาการในส่วนนี้ เราต้องเลือกขนาดและความยากง่ายของจิ๊กซอว์ให้เหมาะกับวัยและพัฒนาการของเด็ก สำหรับเด็กเล็กวัย 1-3 ปี อาจจะเหมาะกับจิ๊กซอว์ชิ้นใหญ่ๆ จำนวนน้อยชิ้นที่ไม่ยากจนเกินไปนัก และสามารถเพิ่มจำนวนชิ้นที่มากขึ้น และตัวต่อที่ตัวเล็กลงตามวัยที่โตขึ้น อาจดึงดูดความสนใจของเด็กๆด้วยลายที่เด็กๆมีความชื่นชอบ
- ช่วยเสริมพัฒนาการการใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ เพราะในการต่อจิ๊กซอว์ เป็นกิจกรรมที่เด็กจะต้องมีการขยับตัว คลื่อนไหวร่างกายในการเฟ้นหาชิ้นส่วนจากทางซ้ายหรือทางขวาและนำไปต่อ ได้ลองใช้มือเคลื่อนไหวข้ามไปอีกด้านของร่างกาย เป็นการสร้างสมดุลให้กับร่างกายและทำให้เด็กๆเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น
- เสริมพัฒนาการในการรับรู้ทางสายตา ในระหว่างที่เด็กๆต่อจิ๊กซอว์ เด็กๆจะได้มองเห็นรูปทรงต่างๆ เห็นภาพจากลวดลาย และค่อยๆปะติดปะต่อสิ่งที่เขาเห็น เกิดการตีความจากสมอง แปลผลสิ่งที่มองเห็น ทำให้เกิดการรับรู้ทางสายตา ได้รับรู้ภาพที่มองเห็น ทำให้เกิดการจดจำสิ่งที่เห็น สามารถแยกแยะภาพ รูปทรง สิ่งที่เหมือนหรือต่างได้ดียิ่งขึ้น รวมถึงมีความสามารถในการรับรู้ความเชื่อมโยงของภาพในแต่ละชิ้นส่วน และต่อชิ้นส่วนนั้นได้สำเร็จ ซึ่งพัฒนาการในส่วนนี้จะมีความสำคัญต่อการอ่านและการเขียนในอนาคต
- เสริมการทำงานร่วมกันของมือและสายตา เด็กๆจะได้ใช้สายตาเชื่อมโยงกับการใช้มือหยิบจับสิ่งที่มองเห็น ประสานการทำงานของสองผัสสะให้สำเร็จ เช่นการหยิบคว้าชิ้นส่วนไว้ได้ การแก้ปัญหาโจทย์ที่อยู่ตรงหน้า เช่นวางต่อชิ้นส่วนได้อย่างลงล๊อคถูกต้อง
- เป็นการช่วยฝึกสมาธิ ทำให้เด็กๆสามารถจดจ่อความสนใจอยู่กับกิจกรรมตรงหน้าได้เป็นเวลานานยิ่งขึ้น ในการเล่นอื่นๆเด็กๆอาจเกิดอาการหยุดเล่นเปลี่ยนความสนใจไปกลางคัน แต่การต่อจ๊กซอว์เป็นเหมือนโจทย์ที่ต้องทำต่อให้สำเร็จภาพตรงหน้าจึงจะสมบูรณ์ ดังนั้นจึงเป็นกิจกรรมที่สามารถสร้างแรงจูงใจให้เด็กๆต่อจนเสร็จ และเกิดความภาคภูมิใจในตัวเองเมื่อต่อได้สำเร็จ
- ช่วยให้เด็กๆเรียนรู้เรื่องการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า เพราะจิ๊กซอว์เป็นเหมือนปริศนาที่ช่วยให้เด็กรู้จักการใช้ความคิดมากขึ้นเพื่อที่จะต่อให้สำเร็จ เด็กๆจะได้เรียนรู้การลองผิดลองถูก ต่อผิดบ้าง ถูกบ้าง เรียนรู้ในการมองหาสีที่เหมือนกัน มองหาภาพที่เชื่อมต่อกัน มองหาความเป็นไปได้ต่างๆ
- การต่อจิ๊กซอว์เป็นการเล่นอย่างอิสระด้วยตนเอง เนื่องจากเป็นกิจกรรมที่เด็กๆสามารถทำได้ตามลำพัง สามารถสนุกกับการทำกิจกรรมโดยลำพัง เด็กๆจะได้ค้นหาวิธีการเล่นในแบบฉบับของตนเอง สร้างความสุขให้กับตัวเองได้
- เป็นการเสริมสร้างการเรียนรู้เรื่องมิติสัมพันธ์ นั่นก็คือการมองเห็นความสัมพันธ์ของตำแหน่งและพื้นที่ของวัตถุ มีความสามารถในการระบุตำแหน่ง ทิศทาง เช่น หน้า-หลัง, บน-ล่าง, ซ้าย-ขวา เป็นต้น อันเป็นรากฐานสำคัญในการอ่านและการเขียนต่อไป
- เสริมสร้างพัฒนาการด้านสติปัญญา การต่อจิ๊กซอว์ในวัยเด็กเล็กมีส่วนช่วยเสริมพัฒนาการด้านสติปัญหาอย่างรอบด้าน มีงานวิจัยจาก sciencedaily.com ที่บ่งชี้ว่า จิ๊กซอว์รูปแบบต่างๆสามารถแสดงถึงพัฒนาการในระดับต่างๆของแต่ละช่วงวัย ตัวอย่างเช่นเด็กวัย 3 ขวบต่อจิ๊กซอว์ให้สำเร็จได้ด้วยการลองผิดลองถูก ส่วนวัย 4 ขวบจะใช้ข้อมูลจากภาพในการต่อจิ๊กซอว์ให้สำเร็จ เด็กๆจะต้องใช้สติปัญหาในแต่ละระดับในการที่จะต่อจิ๊กซอว์ให้ได้ จะเห็นถึงระดับพัฒนาการที่เกิดขึ้นเช่นการเห็นเด็กๆเริ่มต่อจากด้านขอบของภาพ หรือเริ่มจากการต่อภาพและสีที่เหมือนกัน
- ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจให้กับเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเขาสามารถต่อภาพได้ออกมาสำเร็จด้วยตนเอง ทำให้เขามั่นใจในความสามารถของตนเองมากขึ้น ซึ่งปัจจัยสำคัญที่จะช่วยในเรื่องนี้การเลือกจิ๊กซอว์ที่เหมาะกับช่วงอายุของเด็ก มีระดับความยากที่มีความท้าทาย แต่ก็มีความเป็นไปได้ที่เด็กจะต่อสำเร็จได้ด้วยตนเอง
- เป็นการปลูกฝังเด็กๆเรื่องความมุ่งมั่น พากเพียร การที่เด็กๆมีความพยายามมุ่งมั่นที่จะต่อภาพให้ได้แม้จะใช้เวลานาน เป็นการพัฒนาทักษะนี้กับเด็กๆไปในตัว รวมถึงในขณะที่ต่อจิ๊กซอว์เด็กๆต้องฝึกจัดการกับความหงุดหงิด ความผิดหวังเมื่อเกิดอุปสรรค เช่นการต่อผิด การหาตัวต่อที่ถูกต้องไม่เจอ เด็กๆจะต้องจัดการอารมณ์ตัวเองและผ่านอุปสรรคไปให้ได้ สิ่งนี้จะช่วยหล่อหลอมให้เด็กๆเป็นคนมุ่งมั่นตั้งใจในการทำเรื่องต่างๆในชีวิต
- และที่สำคัญมาก การต่อจิ๊กซอว์เป็นกิจกรรมที่ช่วยสร้างความผ่อนคลาย สร้างความสุขสนุกสนานให้กับเด็กๆได้ดี ช่วยลดความตึงเครียด ช่วยดึงสติสมาธิให้กลับมาอยู่กับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า และยังเป็นกิจกรรมเบาๆที่ช่วยผ่อนคลายจากความรีบเร่งจากกิจกรรมอื่นๆในชีวิตประจำวัน ซึ่งในข้อนี้เป็นประโยชน์ที่ผู้ใหญ่หลายๆคนหลงรักการต่อจิ๊กซอว์ด้วยเช่นกัน
ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก
https://empoweredparents.co/benefits-of-puzzles/
https://www.sciencedaily.com/releases/2020/07/200728201605.htm